Την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2024 Ο Σύνδεσμος Οινοποιών Σαντορίνης ΑΜΚΕ πραγματοποίησε την πρώτη του
μεγάλη εκδήλωση με θέμα το νερό της άρδευσης, ποιες οι «πηγές» σε ένα άνυδρο και απομακρυσμένο νησί
όπως είναι η Σαντορίνη και πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ορθολογικά σε μία ξηρική καλλιέργεια όπως είναι ο
τοπικός αμπελώνας.
Την οργάνωση της εκδήλωσης ανέλαβε η ομάδα του Συνδέσμου με την κωδική ονομασία Σ.Ο.Σ. για το
ΝΕΡΟ. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι ο σημαντικότατος αυτός πόρος που ονομάζεται «νερό», αποτελεί έναν
πολύτιμο αλλά και εύθραυστο κρίκο που συνδέει το περιβάλλον, το τοπικό ευάλωτο οικοσύστημα και την
ανθρώπινη δραστηριότητα. Η εξασφάλιση του υδατικού δυναμικού καθώς και ορθολογική διαχείριση του
στον πρωτογενή τομέα αποτέλεσε τον βασικό άξονα στη εν λόγω ημερίδα.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Πέτρος Βαμβακούσης ξεκίνησε την εκδήλωση ενημερώνοντας το κοινό για
τους σκοπούς και τις δράσεις του Συνδέσμου και για την προσπάθεια των τελευταίων 30 ετών που έχουν γίνει
σε συλλογικό επίπεδο, με στόχο την υποστήριξη του αμπελώνα και των ποιοτικών προιόντων που παράγει.
Η εισήγηση του Προέδρου τελείωσε με αναφορά στη θεματολογία των ομιλητών και στην προσπάθεια του
Συνδέσμου να προστατέψει τον αμπελώνα, να συνδράμει με στοχευμένες δράσεις στη βιωσιμότητα του και
να καταφέρει να δημιουργήσει ένα σταθερό και ισορροπημένο περιβάλλον για τον αμπελουργό.
Ακολούθησαν οι εισηγήσεις:
Νίκος Νικολαϊδης, Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, Υδρογεωχημική Μηχανική και Αποκατάσταση Εδαφών
«Άρδευση Θηραϊκού Αμπελώνα υπό το πρίσμα της Κλιματικής Αλλαγής» με ενότητες:
Παγκόσμιες κοινωνικές προκλήσεις – WEFE Nexus (Water-Energy-Food-Ecosystem)
Βελτιστοποίηση της Άρδευσης
Αγρο-οικολογικές γεωργικές πρακτικές
Πρόγραμμα Eco Future Κοιλάδα του Ιορδάνη
Όραμα Αγροτικής Ανάπτυξης
Στέλιος Ταμβακίδης, Προιστάμενος Διεύθυνσης Υδάτων Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας
«Το θεσμικό πλαίσιο για την δημιουργία Συλλογικών Αρδευτικών Δικτυών και η Αξιοποίηση του
Ανακυκλωμένου νερού ως εναλλακτικού υδατικού πόρου» με ενότητες:
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2020/741 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την
επαναχρησιμοποίηση των υδάτων
Κατηγορίες ποιότητας του ανακτημένου νερού & επιτρεπόμενη γεωργική χρήση
Υδατικό αποτύπωμα
Αξιοποίηση χρήσης πράσινου και γκρι νερού
Γεωργία ακριβείας
Μέθοδοι ελλειμματικής άρδευσης
Τάσος Μητσόπουλος, Γεωπόνος, Μηχανικός Περιβάλλοντος, Αναλυτής πληροφοριακών συστημάτων
«Κλιματική Αλλαγή & Αγροτικός τομέας – Λύσεις Οργάνωσης και Χρηματοδότησης» με ενότητες:
Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
Αντιμετώπιση & προσαρμογή στις συνθήκες έλλειψης νερού
Ευρωπαϊκή Ένωση & Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) Στρατηγικό Σχέδιο Ελλάδα 2023- 2027
Προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), Τοπική Αυτοδιοίκηση & Ανάπτυξη (ΤΑΑ), ΕΣΠΑ
Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών, διαχρονικός θεσμός και κίνητρα χρηματοδότησης
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ ΑΜΚΕ
Λ. Συγγρού 196 Αθήνα Tηλ. 6982038289 e-mail: winofsan@gmail.com
Δυστυχώς ο τέταρτος ομιλητής κ. Ευθύμιος Χανιώτης , Σύμβουλος Δημόσιας Διοίκησης – Σύμβουλος Τεχνικών
Έργων κατέστη αδύνατο να παρευρεθεί λόγω αιφνίδιου θέματος υγείας.
Η σειρά των εισηγήσεων έκλεισε με παρουσίαση – επίλογο από τον κ. Μιχάλη Μπουτάρη Γραμματέας του
Ιδρύματος Φανή Μπουτάρη όπου συνοψίζοντας τη θεματολογία της εκδήλωσης, αποτύπωσε τα σημεία στα
οποία ο Σύνδεσμος Οινοποιών Σαντορίνης, σε συνέργεια με τους τοπικούς φορείς, θα πρέπει να
επικεντρωθεί, έτσι ώστε η τροφοδοσία με νερό άρδευσης των καλλιεργειών, να μπορεί στο άμεσο μέλλον να
αποτελέσει μία πραγματικότητα.
Μετά το πέρας των εισηγήσεων ακολούθησαν ερωτήσεις από το κοινό.
Συμπεράσματα:
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι το νερό είναι ο πιο βασικός και κρίσιμος παράγοντας για τις τοπικές καλλιέργειες
και την κτηνοτροφία στις Κυκλάδες. Πρόσφατα οι ανάγκες καλύπτονταν σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις
βροχοπτώσεις και τα έργα εγγείων βελτιώσεων που αποσκοπούσαν στην εξοικονόμηση των ομβρίων
υδάτων. Οι αλλαγές που σημειώνονται στις κλιματολογικές συνθήκες στη 10ετία που διανύουμε, επιβάλει την
εφαρμογή νέων καινοτόμων μεθόδων στην εξασφάλιση υδάτινων πόρων και στη διαχείριση τους από τους
καλλιεργητές.
Για την ανάπτυξη και βιωσιμότητα του πρωτογενή τομέα στα νησιά των Κυκλάδων το νερό δεν αποτελεί τη
μοναδική παράμετρο που δύναται να αλλάξει τα δεδομένα. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συνηγορούν
και αλληλεπιδρούν με το νερό, όπως η γονιμότητα των εδαφών και η χρήση εδαφοβελτιωτικών (πχ εφαρμογή
οργανικής ουσίας).
Τέλος οι εξίσου πολύτιμοι παραγωγικοί συντελεστές, στην εξίσωση παραγωγή και μεταποίηση είναι το
φυτικό κεφάλαιο και ο άνθρωπος. Πολυετείς καλλιέργειες που έχουν ξεπεράσει κατά πολύ το παραγωγικό
προσδόκιμο και χρίζουν αναδιάρθρωσης και η εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού σε νέες τεχνολογίες,
θα βελτιώσουν την τάση συρρίκνωσης του πρωτογενή τομέα και πιθανόν να την αντιστρέψουν.
Για τον Σύνδεσμο Οινοποιών Σαντορίνης ΑΜΚΕ
Ο Πρόεδρος του ΔΣ
Πέτρος Ι. Βαμβακούσης