Στόχος της παρούσας ενημέρωσης είναι η διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας μέσω της αποτροπής των δυσμενών επιδράσεων του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους και χώρους συνάθροισης κοινού.
Βασικό στοιχείο πέραν των απαραίτητων και αδιάλειπτων ενεργειών ενημέρωσης του κοινού αποτελεί και η υπενθύμιση της κείμενης νομοθεσίας προς όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και η εντατικοποίηση των ελέγχων αναφορικά με την ορθή και αυστηρή τήρηση του σχετικού θεσμικού πλαισίου
Πρόσφατα με τον Ν. 4633/2019 τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Εκτός από όσες απαγορευτικές ή περιοριστικές διατάξεις ισχύουν και εφαρμόζονται ήδη, απαγορεύεται πλήρως, το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στους ακόλουθους χώρους:
(α) σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας, εξαιρουμένων των χώρων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων καπνού,
(β) σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, κάθε είδους παρασκευασμάτων γάλακτος, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης κατά την έννοια των διατάξεων της υπ’ αριθμ. Υ1γ/Γ.Π./οικ.47829/2017 Υγειονομικής Διάταξης (Β΄ 2161), εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων,σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
(γ) στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής, (δ) στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές, (ε) στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων, (στ) στα παντός είδους κυλικεία, (ζ) στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων,
(η) στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.
Επίσης απαγορεύεται:
α) η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
β) η τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής,
γ) η κατασκευή, η προβολή, η εμπορία και η πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 4419/2016,
δ) η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών,
ε) η πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και
στ) η κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων. Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους όπου υπάρχουν ανήλικοι,
ζ) η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Οι υπαίθριοι χώροι λογίζονται κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2946/2001 (Α΄ 224). Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα.
Δεν συνιστά προώθηση προϊόντων η διενεργούμενη σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρακτική της Έρευνας Αγοράς και της Κοινωνικής Έρευνας (International Code of Marketing and Social Research Practice), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κοινής Γνώμης και Έρευνας Αγοράς (ICC/ESOMAR) και του Κώδικα Δεοντολογίας του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) έρευνα αγοράς. Ως έρευνα αγοράς νοείται η συστηματική συλλογή και ανάλυση των απόψεων ή θέσεων ατόμων ή οργανισμών με τη χρήση μεθόδων των εφαρμοσμένων κοινωνικών επιστημών και στόχο την υποβοήθηση προσώπων ή φορέων στη λήψη αποφάσεων.
η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους.
Παραβάσεις που επιφέρουν την επιβολή προστίμου, εκτός από το κάπνισμα στους παραπάνω χώρους, είναι:
Α. η μη λήψη μέτρων για την αποτροπή των παραβάσεων, όπως ενδεικτικά η μη απομάκρυνση των σταχτοδοχείων,
Β. η μη ανάρτηση σήματος για την απαγόρευση του καπνίσματος. Οι υπεύθυνοι των χώρων εργασίας ή υγειονομικού ενδιαφέροντος ή κάθε αρμόδιος θα πρέπει να φροντίζει για την ανάρτηση απαγορευτικού σήματος στο χώρο ευθύνης του και μάλιστα σε εμφανή σημεία αυτού και να επαναλαμβάνει τη σήμανση για κάθε δεκαπέντε τετραγωνικά μέτρα του χώρου.
Γ. η μη ανταπόκριση του υπεύθυνου λειτουργίας του καταστήματος σε διαμαρτυρία για την πραγματοποίηση της παράβασης και η μη κλήση των αρμοδίων οργάνων καθώς και η μη πραγματοποίηση συστάσεων στους παραβάτες,
Δ. η μη συνεργασία του υπεύθυνου της επιχείρησης με τα αρμόδια όργανα κατά τη διεξαγωγή του ελέγχου
Ε. η υποτροπή, ήτοι η επανάληψη της παράβασης στον ίδιο χώρο.
Η παράβαση βεβαιώνεται σε «Βιβλίο Αναφοράς του Ν. 3868/2010», το οποίο οφείλει να προμηθευτεί ο υπόχρεος. Πρόκειται για κοινό 100φυλλο βιβλίο αναφορών με χοντρό εξώφυλλο και με αριθμημένες σελίδες, ριγέ, μεγέθους Α4, θεωρημένο από την αδειοδοτούσα αρχή. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή κατά τη θεώρηση του Βιβλίου Αναφοράς, είναι: φωτοαντίγραφο της άδειας του καταστήματος και μία μηδενική ταμειακή απόδειξη με το Α.Φ.Μ. της επιχείρησης του ενδιαφερομένου.
Η μη τήρηση Βιβλίου Αναφοράς αποτελεί παράβαση και βεβαιώνεται ως παράβαση («μη συνεργασία του υπευθύνου με τα αρμόδια όργανα κατά τη διεξαγωγή του ελέγχου»).
Με την ΥΑ Δ2β/ΓΠ/ οικ. 80727/2019 καθορίστηκαν τα όργανα, οι διαδικασίες ελέγχου πιστοποίησης των παραβάσεων και επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων, καθώς και τα κριτήρια προσδιορισμού του ύψους του προστίμου, της διαδικασίας είσπραξης των προστίμων καθώς και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτο-μέρειας για την εφαρμογή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας.
Τι προβλέπει η νέα ΥΑ Δ2β/ΓΠ/ οικ. 80727/2019
- Διπλασιάζεται το πρόστιμο στους καπνίζοντες στα ΚΥΕ από 50€ σε 100 €. Το πρόστιμο για τους υπεύθυνους διαχείρισης διαμορφώνεται ανάλογα με το εμβαδό της επιχείρησης από 500 € έως 6000 € για την πρώτη φορά, ενώ κλιμακώνεται ανάλογα στις υποτροπές.
- Πρόστιμο 1500 € για καπνιστή επιβαίνοντα ή οδηγό ΙΧ όταν σε αυτό επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Το πρόστιμο για καπνιστή οδηγό οχήματος δημόσιας χρήσης είναι 3000 € και αφαίρεση αδείας οδήγησης για ένα (1) μήνα.
- Πρόστιμο 200 € για όσους καπνίζουν και 500 € για τους υπεύθυνους διαχείρισης, σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους με παρουσία ανηλίκων, (Ενδεικτικά παιδικοί / βρεφονηπιακοί σταθμοί, σχολεία κλπ, internet cafe κλπ ), χώροι ψυχαγωγίας ανηλίκων, χώροι αθλητικών εκδηλώσεων, κλειστοί χώροι ομαδικών αθλημάτων, χώροι άσκησης ανηλίκων (παιδότοποι, παιδικές χαρές, γήπεδα κλπ). Σε κάθε περίπτωση επανάληψης της παρούσας παράβασης (υποτροπής) διπλασιάζεται το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο.
- Πρόστιμο 100 € για όσους καπνίζουν και 500 € για τους υπεύθυνους διαχείρισης, σε κλειστούς χώρους των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και των φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας. Σε κάθε περίπτωση επανάληψης της παρούσας παράβασης (υποτροπής) διπλασιάζεται το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο.
- Πρόστιμο 100 € για όσους καπνίζουν και 500 € για τους υπεύθυνους διαχείρισης, σε κλειστούς ιδιωτικούς χώρους εργασίας. Σε κάθε περίπτωση επανάληψης της παρούσας παράβασης (υποτροπής) διπλασιάζεται το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο.
- Πρόστιμο 100 € για όσους καπνίζουν και 500 € για τους υπεύθυνους διαχείρισης, σε Δημόσιους χώρους εργασίας, χώρους αναμονής δημοσίων υπηρεσιών. Σε κάθε περίπτωση επανάληψης της παρούσας παράβασης (υποτροπής) διπλασιάζεται το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο.
- Πρόστιμο 100 € για όσους καπνίζουν και 500 € για τους υπεύθυνους διαχείρισης, σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων και αεροδομίω εκτόςτων χώρων καπνιστών. Σε κάθε περίπτωση επανάληψης της παρούσας παράβασης (υποτροπής) διπλασιάζεται το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο.
Κατόπιν των ανωτέρω, σας ενημερώνουμε ότι θα ενταθούν οι έλεγχοι και στις περιπτώσεις που διαπιστωθούν παραβάσεις ή παραλήψεις, θα εφαρμόζεται η ισχύουσα νομοθεσία προς κάθε κατεύθυνση με στόχο πάντα την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Π.Ε. Θήρας στο τηλ 22860-23748, email: pethgrykm@1730.syzefxis.gov.gr
Ο Έπαρχος Θήρας
Χαράλαμπος Δαρζέντας
