Ο αμπελώνας της Σαντορίνης παρουσιάζει φέτος, τον μήνα Νοέμβριο, μια εικόνα που αποκλίνει σημαντικά από τον φυσιολογικό ετήσιο βιολογικό του κύκλο!
Αντί για την αναμενόμενη φυλόπτωση και την φυσιολογική είσοδο στη φάση του λήθαργου, τα κλήματα παραμένουν καταπράσινα, με συνεχή βλαστητική δραστηριότητα ακόμη και καρποφορία.
Το φαινόμενο αυτό δεν αποτελεί απλή εποχική ιδιαιτερότητα, αλλά σαφή ένδειξη της επιταχυνόμενης κλιματικής κρίσης, η οποία μεταβάλλει τους φυσιολογικούς ρυθμούς ανάπτυξης του αμπελιού στο ηφαιστειακό τοπίο της Σαντορίνης.
Η παρατεταμένη καλοκαιρία, με θερμοκρασίες υψηλότερες από τις τυπικές για την εποχή και με περιορισμένη νυχτερινή ψύχρα, εμποδίζει τα κλήματα να εισέλθουν στη φυσιολογική περίοδο του χειμερινού λήθαργου.
Η περίοδος δε του ληθάργου, αποτελεί κρίσιμη φάση για τη φυσιολογική «ανάπαυση» του φυτού και για τη σωστή διαφοροποίηση των οφθαλμών, η οποία καθορίζει την παραγωγή της επόμενης χρονιάς.
Η διαταραχή προκαλεί μειωμένη γονιμότητα των οφθαλμών, αισθητή μείωση της παραγωγής και τέλος ακαρπία, φαινόμενα που ήδη καταγράφονται στους αμπελώνες του νησιού.
Τέτοια φαινόμενα καθιστούν σαφές ότι η κλιματική κρίση δεν εκδηλώνεται μόνο μέσω της ξηρασίας —της πιο ορατής και άμεσα αισθητής της συνέπειας— αλλά και μέσω μιας σειράς λιγότερο εμφανών, πλην όμως εξίσου κρίσιμων, φυσιολογικών διαταραχών.
Η μετατόπιση των εποχικών ζωνών, η συρρίκνωση του χειμερινού ψύχους, η διαρκής θερμική αστάθεια, οι άκαιρες βροχές και οι ακραίες υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες, έχουν πλέον βαθιά επίδραση στη φυσιολογική λειτουργία των αμπελιών, εξασθενώντας συνολικά το οικοσύστημα του αμπελώνα.
Καθίσταται πλέον σαφές ότι δεν αρκεί μόνο η ενίσχυση της άρδευσης ως μοναδική απάντηση στην κλιματική κρίση.
Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες απαιτεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική, η οποία θα λαμβάνει υπόψη το σύνολο των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα ενός από τους πιο ιστορικούς και εμβληματικούς αμπελώνες του κόσμου.
