Σαντορίνη: Μοναδικά ευρήματα από την προϊστορική πόλη του Ακρωτηρίου

Νέα σημαντικά ευρήματα έρχονται στο φως από τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι, στη Σαντορίνη.

Οι ανασκαφές στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης συνεχίζονται υπό την αιγίδα της Αρχαιολογικής Εταιρείας, και αποκαλύπτουν νέα σημαντικά στοιχεία.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού στους εσωτερικούς χώρους του κτηρίου, γνωστού με το συμβατικό όνομα “οικία των Θρανίων”, το 1999 είχε βρεθεί ο περίφημος χρυσός αίγαγρος που εκτίθεται στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας. Ήταν τοποθετημένος σε πήλινη λάρνακα, δίπλα σε σωρό κεράτων ζώων. Το 2019 όμως βρέθηκαν κάτω από στρώματα χώματος που προήλθαν από κάποια καταστροφή πολλά μοναδικά ευρήματα.

Σε ό,τι αφορά στα νέα ευρήματα από τις αρχαιολογικές ανασκαφές στη Σαντορίνη, το υπουργείο Πολιτικού αναφέρει:

– Στον Χώρο 1 αποκαλύφθηκαν τέσσερα νευρωτά αγγεία, που είχαν μερικώς αποκαλυφθεί σε προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους, καθώς και μπρούτζινα αντικείμενα, όπως δύο μεγάλοι διπλοί πελέκεις από πολύ λεπτό μπρούντζινο έλασμα αλλά και άλλοι μικρογραφικοί πυρήνες κεράτων, μικροσκοπικές ψήφοι ενός ή περισσοτέρων περιδεραίων.

Αυτά και άλλα πολλά βρέθηκαν κάτω από ξύλινη κατασκευή, και ενδέχεται να κρέμονταν από αυτήν. Κάτω από πολλά στρώματα χώματος στα ανοίγματα του Χώρου 1 βρέθηκαν ρόδακες (διακοσμητικά σε σχήμα τριαντάφυλλου), σε ξύλινα στοιχεία. Ιδιαίτερα εμβληματική είναι επίσης μια επιγραφή που αποτελείται από συλλαβογράμματα της Γραμμικής Α γραφής και ένα ιδεόγραμμα. Είναι γραμμένη με μελάνι και πιθανολογείται ότι σχετίζεται με τη χρήση του κτηρίου. Χαλαρά στρώματα θαλάσσιας άμμου με μικρά βοτσαλάκια, χαλίκια και χώμα επάνω στο δάπεδο του χώρου 1, αποδόθηκαν από τον γεωλόγο Γ. Βουγιουκαλάκη σε αποθέσεις παλιρροϊκού κύματος (τσουνάμι) που προηγήθηκε της ηφαιστειακής έκρηξης.

– Στον Χώρο 2, αποκαλύφθηκαν οι υποδοχές έξι τουλάχιστον ξύλινων πασσάλων, στις οποίες έγινε έγχυση γύψου για δημιουργία εκμαγείων. Από τα ανασκαφικά δεδομένα συνάγεται ότι οι πάσσαλοι δημιουργούσαν ένα είδος βάσης επάνω στην οποία γινόταν η απόθεση των κεράτων. Στο κάτω μέρος της ανάμικτα με κέρατα, βρέθηκαν λίθινα εργαλεία και σκεύη, όπως 43 μικρά ανοικτά αγγεία και 2 κλειστά ενώ σε άμεση συνάφεια με αυτά βρέθηκαν κατάλοιπα υφασμάτων και απανθρακωμένοι καρποί. Από τη χρονολόγηση ορισμένων αγγείων στην Υστεροκυκλαδική 1α περίοδο επιβεβαιώνεται ότι το κτήριο ήταν σε χρήση και λειτουργία μέχρι την τελική καταστροφή της πόλης.

– Δυτικά του Αποθέτη των Κεράτων αποκαλύφθηκε ένα ζευγάρι από πήλινα κουτιά: το μεγαλύτερο, ανεστραμμένο. Στο εσωτερικό του έμπαινε το μικρότερο, μέσα στο οποίο είχε βυθιστεί ξύλινο κουτί, όπως μαρτυρεί το αποτύπωμά του. Μέσα στο κουτί αυτό φυλασσόταν μαρμάρινο πρωτοκυκλαδικό ειδώλιο γυναικείας μορφής σε ύπτια θέση.

– Στο ΝΔ τμήμα του Χώρου 2, κάτω από σπασμένες πλάκες δαπέδου, κομμάτια από πέτρινα εργαλεία και θαλάσσια βότσαλα, ήρθαν στο φως δύο πολλά πρωτοκυκλαδικά αγγεία. 16 από αυτά τα αγγεία ήταν τοποθετημένα γύρω από ξύλινο αντικείμενο, του οποίου η μορφή ελπίζεται να διαπιστωθεί μετά από την ανάσυρση του γύψινου εκμαγείου του αποτυπώματός του.

Άλλα 131 αγγεία βρέθηκαν μέσα σε ρηχή κοιλότητα επάνω στο δάπεδο. Παρόμοιοι τύποι αγγείων έχουν βρεθεί παλαιότερα τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Οικίας των Θρανίων όσο και στην αρχαιότερη φάση του οικισμού κάτω από την Πλατεία του Κενοταφίου -μία περιοχή που πιθανώς σχετιζόταν με ταφική λατρεία. Το μικρό μέγεθος των αγγείων αυτών, η χονδροειδής κατασκευή τους, το πλήθος, αλλά και η παντελής απουσία παράλληλων σε κτερίσματα πρωτοκυκλαδικών τάφων, υποδηλώνουν ότι πρόκειται για σκεύη που παράγονταν μαζικά για συγκεκριμένο σκοπό. Πιθανότατα τα αγγεία αυτά χρησιμοποιούνταν σε μαζικές τελετουργικές πράξεις και έπιναν από αυτά.