Ο Βιώσιμος Τουρισμός αποτελεί σήμερα το απόλυτο ζητούμενο για κάθε προορισμό και ένας στρατηγικός στόχος που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού. Δεν πρόκειται για μόδα, αλλά για το μόνο δρόμο που οδηγεί στο μέλλον του τουρισμού. Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, δεν είναι τάση των τελευταίων χρόνων αλλά συνειδητή επιλογή για να εξασφαλιστούν οι περιβαλλοντικοί πόροι, η κοινωνική και πολιτιστική αυθεντικότητα των τοπικών κοινοτήτων καθώς και η οικονομική βιωσιμότητα των τουριστικών επιχειρήσεων.
Πριν από 10 χρόνια, η Σαντορίνη είχε ήδη σχέδια, πρακτικές και δράσεις βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, οι οποίες όχι μόνο πέρασαν τα σύνορα του νησιού και της χώρας, αλλά άνοιξαν το δρόμο και έδωσαν το παράδειγμα για πολλούς ακόμη προορισμούς.
Το «2013 Έτος Γαστρονομίας στη Σαντορίνη» αποτέλεσε πρωτοβουλία σχεδιασμένη από τον Δήμο Θήρας επί Δημαρχίας Νίκου Ζώρζου, η οποία υλοποιήθηκε μαζί με τους επιχειρηματικούς, πολιτιστικούς και θεσμικούς φορείς. Σχεδιάστηκε με σκοπό την ανάδειξη των μοναδικών αγροτικών προϊόντων της Θηραϊκής γης μέσω της γαστρονομίας και αποτέλεσε σημαντική πρωτοβουλία για την στήριξη και προστασία του αγροτικού τομέα του νησιού.
Η πολύπλευρη αυτή ενέργεια κατάφερε να κατοχυρώσει τη Σαντορίνη, ως τον πρώτο αυτόνομο Γαστρονομικό προορισμό της Ελλάδας.
Η φάβα, η μικρόκαρπη ντομάτα και το κρασί έγιναν πρωταγωνιστές σε πολυάριθμες εκδηλώσεις εκείνο το έτος, και με αυτό τον τρόπο κεφαλαιοποιήθηκε η προσπάθεια που γινόταν στο νησί από τις επιχειρήσεις εστίασης για να αναδειχθεί η υψηλή γαστρονομία, προσελκύοντας επισκέπτες διαφορετικών ενδιαφερόντων.
Το έτος γαστρονομίας 2013 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 16 Ιανουαρίου 2013 στο μουσείο της Ακρόπολης παρουσία εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας αλλά και δημοσιογράφων από Ελληνικά και Διεθνή ΜΜΕ. Τον Φεβρουάριο του 2013 παρουσιάστηκε και στο Μπελλώνειο με προσκεκλημένους όλους τους συλλογικούς φορείς και τους κατοίκους του νησιού. Ακολούθησαν παρουσίαση στην ετήσια Horeca καθώς και στο ¨Νόησις¨ στη Θεσσαλονίκη όπου παρουσιάστηκε σε εκπροσώπους της πανεπιστημιακής κοινότητας, τουριστικούς πράκτορες και ΜΜΕ της Βορείου Ελλάδος. Εκτυπώθηκε γραμματόσημο από τα ΕΛΤΑ με το λογότυπο του έτους γαστρονομίας με τη συνεργασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Μετά από πολυάριθμες συναντήσεις στο γραφείο του Δημάρχου Ν. Ζώρζου με τους επαγγελματικούς φορείς, δημιουργήθηκε προωθητικό υλικό έντυπο και ηλεκτρονικό με τον τίτλο Gastronomy in Santorini – A unique experience καθώς και δημοσίευση κοινού καταλόγου με όλα τα οινοποιεία του νησιού.
Ο Δήμος Θήρας πραγματοποίησε εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους επαγγελματίες των επιχειρήσεων εστίασης και φιλοξενίας με στόχο την επίτευξη του βέλτιστου χειρισμού του κρασιού και των τοπικών προϊόντων της Σαντορίνης. Περισσότερα από 300 στελέχη επιχειρήσεων παρακολούθησαν δωρεάν τα σεμινάρια ενώ ΜΗΔΕΝΙΚΟ ήταν και το κόστος για το Δήμο. Στο νησί με θέμα το «Έτος γαστρονομίας 2013» πραγματοποιήθηκαν επιστημονικά συνέδρια, εκπαιδευτικά προγράμματα σχολείων, εκθέσεις φωτογραφίας-ζωγραφικής-μαρμαρογλυπτικής-γελοιογραφίας, επιστημονικές ομιλίες, βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολές ταινιών, συναυλίες και γιορτές συλλόγων και φορέων.
Εκείνη τη χρόνια η πρωτοβουλία παρουσιάστηκε σε 11 εγχώριες εκθέσεις και συνέδρια με θέμα τη γαστρονομία, αλλά σημαντική προβολή απέκτησε το νησί με την παρουσία του στις εκθέσεις της Ευρώπης και συγκεκριμένα στη BIT στην Ιταλία, στην ITB BERLIN στη Γερμανία, στη ΜΙΙΤ Moscow στη Ρωσία και στην WTM London στη Μ. Βρετανία. Στην WTM στο Λονδίνο με απόφαση του Υπουργείου Τουρισμού η Σαντορίνη προβλήθηκε με προνομιακή συμμετοχή και στο περίπτερο του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Παρουσιάστηκε ως σημείο αναφοράς για τον εμπλουτισμό και την αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών καθώς και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Η επίσημη παρουσίαση της πρωτοβουλίας πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ετήσιας συνέντευξης της Υπουργού Τουρισμού κας Όλγας Κεφαλογιάννη. Η εμπεριστατωμένη ομιλία του αρχαιολόγου και ξενοδόχου κ. Λευτέρη Ζώρζου, για τη Σαντορίνη και το γαστρονομικό της δυναμικό, εντυπωσίασε τους δημοσιογράφους που είχαν κατακλύσει την αίθουσα. Οι εκπρόσωποι του διεθνούς τύπου παρέλαβαν αναμνηστικό δώρο που περιείχε προϊόντα της Σαντορίνης και στη συνέχεια συμμετείχαν σε γευσιγνωσία κρασιών και εδεσμάτων της Σαντορίνης στο ελληνικό περίπτερο. Κάθε μεσημέρι στο Ελληνικό περίπτερο του ΕΟΤ παρουσιαζόταν στο κοινό η γαστρονομική Σαντορίνη. Δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου και εκπρόσωποι αντιπροσωπειών από όλο τον κόσμο, απολάμβαναν εξαιρετικά εδέσματα και συνταγές βασισμένες στα τοπικά προϊόντα του νησιού και μοναδικούς οίνους της Σαντορίνης.
Το «2013 Έτος Γαστρονομίας στη Σαντορίνη» υπήρξε μια εξαιρετική πρωτοβουλία του Δήμου Θήρας που έβαλε την Σαντορίνη και τα προϊόντα της στον παγκόσμιο γαστρονομικό χάρτη ενισχύοντας οικονομικά όλες τις επιχειρήσεις του νησιού αγροτικές – ξενοδοχειακές και επιχειρήσεις εστίασης.
