Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών, στην καρδιά του Αιγαίου, στην Αμοργό, πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά η Γιορτή του Ψαρά στις 9 και 10 Ιουνίου.
Η Γιορτή του Ψαρά διοργανώνεται στα Κατάπολα από τον Επαγγελματικό Αλιευτικό Σύλλογο Αμοργού “Η Χοζοβιώτισσα” και τον Δήμο Αμοργού, και περιλαμβάνει εκδηλώσεις με χορό, τοπικά εδέσματα, κακαβιά και κρασί.
Φέτος, η Γιορτή του Ψαρά συναντά το ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ, μια πρωτοποριακή και μοναδική για τα ευρωπαϊκά δεδομένα πρωτοβουλία, που ξεκίνησαν οι αλιείς της Αμοργού δείχνοντας τον δρόμο για το μέλλον των θαλασσών μας, της αλιείας αλλά και της διατροφής των επόμενων γενεών.
Ειδικότερα, την Παρασκευή 9 Ιουνίου το απόγευμα θα γίνει παρουσίαση της πρωτοβουλίας με συζητήσεις και προβολές, με τη συμμετοχή συνεργαζόμενων φορέων, συμπεριλαμβανομένων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Cyclades Preservation Fund (CPF) και του Blue Marine Foundation (BMF), ενώ έχουν λάβει πρόσκληση και αναμένεται να παρευρεθούν εκπρόσωποι θεσμικών και άλλων φορέων που στηρίζουν την πρωτοβουλία.
ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ: Καθαρές ακτές, περισσότερα ψάρια, υγιές περιβάλλον
Τι είναι όμως το ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ;
«Θέλω ο εγγονός μου να έχει ψάρια να φάει. Γιατί σε λίγο μπορεί να μην υπάρχουν πια ψάρια» είναι τα λόγια του Αμοργιανού ψαρά, Δημήτρη Βεκρή.
Από το 2010, οι επαγγελματίες ψαράδες της Αμοργού, άρχισαν να βλέπουν τα ψάρια αλλά και το εισόδημά τους να μειώνεται χρόνο με τον χρόνο, ενώ παρατηρούσαν ότι οι βορινές, απρόσιτες από την ξηρά, παραλίες του νησιού μετατρέπονταν σε σκουπιδότοποι.
Το 2014, ο Σύλλογος των αλιέων αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια του και να αναλάβει δράση. Οι ψαράδες συμφώνησαν σε ένα σχέδιο διαχείρισης με στόχο όχι μόνο τη βιωσιμότητα του επαγγέλματός τους αλλά και την αντιμετώπιση της υπεραλίευσης και την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης.
Έτσι, το 2019, γεννήθηκε το ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ: το όραμα των Αμοργιανών ψαράδων για καθαρές θάλασσες, γεμάτες ζωή, γεμάτες ψάρια.
«Η θάλασσα είναι το ψωμί μας, η ζωή μας, το μεράκι μας. Θέλουμε να την προστατεύσουμε για να ζήσουμε εμείς αλλά και για να την παραδώσουμε στα παιδιά μας» λέει ο Γιώργος Ρούσσος, ψαράς και μέλος του ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑΤΟΣ.
Το ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ έχει κερδίσει την απόλυτη στήριξη της τοπικής κοινωνίας του νησιού αλλά σταδιακά και της πολιτείας, με αποκορύφωμα τη σύναψη μνημονίου συνεργασίας των εμπλεκόμενων φορέων (Επαγγελματικός Σύλλογος Αλιέων Αμοργού, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, CPF, BMF), αρμόδιων αρχών και υπουργείων (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Δήμος Αμοργού).
Η πρωτοβουλία απαρτίζεται από τους εξής τέσσερις πυλώνες:
Πρώτον, παύση της αλιείας κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, τους πιο σημαντικούς μήνες για την αναπαραγωγή των ψαριών.
Δεύτερον, οι αλιείς, τους δύο αυτούς μήνες, εργάζονται για τον καθαρισμό των ακτών που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες από την ξηρά.
Τρίτον, οι αλιείς αντικαθιστούν σταδιακά τα εργαλεία τους με πιο φιλικά για το θαλάσσιο περιβάλλον. Υιοθετούν, για παράδειγμα, μεγαλύτερο μέγεθος διχτυών και αγκιστριών για την αποφυγή σύλληψης νεαρών ψαριών.
Ο τέταρτος και κρισιμότερος πυλώνας είναι η δημιουργία τριών θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών κατά μήκος της ακτογραμμής της νήσου Αμοργού – ζώνες δηλαδή όπου θα απαγορεύεται το ψάρεμα προκειμένου να ενισχυθεί η αναπαραγωγή των ψαριών.
Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) εκπονεί αυτή την περίοδο τη σχετική μελέτη ώστε να εξασφαλισθεί η θεσμοθέτηση των περιοχών από την πλευρά της πολιτείας.
Η επιτυχία του ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑΤΟΣ μας αφορά όλους και όλες, καθώς αυτή η μοναδική εμπειρία αλλάζει στην πράξη ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις θάλασσές μας ενώ ταυτόχρονα μπορεί να αποτελέσει φάρο έμπνευσης και αισιοδοξίας και για άλλες αλιευτικές κοινότητες στο Αιγαίο και αλλού.
Βίντεο και Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης, Γιώργος Μουτάφης/Blue Marine Foundation