Υπό κτηματογράφηση βρίσκονται πλέον 17 ολόκληρα νησιά (Αμοργός, Ανάφη, Ανδρος, Δονούσα, Ηρακλειά, Θηρασιά, Ιος, Κέα, Κουφονήσια, Κύθνος, Νάξος, Πάρος, Σέριφος, Σίκινος, Σχοινούσα, Τήνος, Φολέγανδρος) και το υπόλοιπο τριών νησιών (στη Μήλο η κοινότητα Αδάμαντα, στη Μύκονο η Ανω Μερά και στη Σαντορίνη τα διαμερίσματα Θήρας, Βόθωνος, Βουρβουλού, Καρτεράδου, Ημεροβιγλίου, Οίας, Μεσαριάς, Εξω Γωνιάς). Και παρότι στις Κυκλάδες γενικά θεωρείται ότι οι πολίτες έχουν τακτοποιημένα τα ιδιοκτησιακά τους (κυρίως στις παραθαλάσσιες περιοχές, λόγω οικονομικού ενδιαφέροντος), υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες. Οπως εξηγεί ο Κυριάκος Σαββίδης, επικεφαλής της εταιρείας «Γεωανάλυση» (που έχει αναλάβει το έργο) από νομικής άποψης οι περιπτώσεις αυτές ονομάζονται «ειδικά ιδιοκτησιακά αντικείμενα», καθώς ο ιδιοκτήτης του εδάφους δεν είναι απαραίτητα και ο ιδιοκτήτης των κτισμάτων που ανεγέρθηκαν σε αυτό. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι:
• Τα υπόσκαφα κτίρια, τα παραδοσιακά λαξευμένα στον βράχο σπίτια τα οποία εκτείνονται κάτω από άλλο κομμάτι γης ή δρόμο, με μηδενικό ποσοστό κυριότητας επί του εδάφους.
• Τα ανώγεια, ακίνητα που εκτείνονται πάνω από άλλο γεωτεμάχιο.
• Τα κατώγια, στα οποία ο «αέρας» (όλος ή τμήμα) ανήκει σε άλλο ιδιοκτήτη (ανώγειο).
• Οι καμάρες, δωμάτια ανάμεσα σε κτίσματα.
Ο ανάδοχος θα λειτουργήσει οκτώ γραφεία κτηματογράφησης (Ανδρος, Κέα, Σέριφος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σαντορίνη, Τήνος) και από ένα στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Επιπλέον θα λειτουργήσει γραφεία ενημέρωσης στα κοινοτικά γραφεία όλων των υπόλοιπων νησιών, τα οποία θα δέχονται κανονικά και την υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας. «Θέλουμε οι πολίτες να διευκολυνθούν όσο το δυνατόν περισσότερο. Για αυτό θα υπάρχει ένα σημείο σε κάθε νησί όπου θα μπορούν να απευθυνθούν. Επιπλέον, θα δοθούν δύο τηλεφωνικές γραμμές στις οποίες οι πολίτες θα μπορούν να μιλούν με δικηγόρο και μετά να λάβουν sms με τα απαραίτητα δικαιολογητικά», λέει ο κ. Σαββίδης.
Το πιο εντυπωσιακό όμως στην προεργασία της κτηματογράφησης των Κυκλάδων είναι το υλικό που παρέχει υποστηρικτικά στην ιστοσελίδα της η «Γεωανάλυση» (www.kthma.gr). «Το καλοκαίρι του 2020 οι ομάδες μας σάρωσαν όλα τα νησιά. Κατέγραψαν με κάμερες 360 μοιρών και drones (ακρίβειας 10 εκατοστών) όλους τους παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων και με ειδική κάμερα επάνω σε αυτοκίνητο (τοπογραφικής ακρίβειας 5 εκατοστών) όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές. Το αποτέλεσμα είναι ότι, εκτός από τους ορθοφωτοχάρτες που προσφέρει το κτηματολόγιο, ο πολίτης που θέλει να εντοπίσει την περιουσία του θα μπορεί να “περπατήσει” τα σοκάκια (όπως το google street), να δει πανοραμικές φωτογραφίες ή πλάγιες όψεις κτιρίων, να προσανατολιστεί με σημεία ενδιαφέροντος και τοπωνύμια», λέει ο κ. Σαββίδης. «Για τις εκτός σχεδίου περιοχές έχει γίνει μια προκαταρκτική (προφανώς ενδεικτική) οριοθέτηση των οικοπέδων με βάση δρόμους, ξερολιθιές και καλλιέργειες. Τέλος, επειδή εργαστήκαμε πόρτα πόρτα, έχουμε μια μεγάλη βάση δεδομένων με πραγματικά ονόματα ανά ιδιοκτησία (περίπου το 95% για τους οικισμούς και το 50% για τις εκτός σχεδίου), ώστε αν κάποιος επισκεφθεί τα γραφεία κτηματογράφησης να μπορεί να αναζητήσει την περιουσία του και με βάση το επίθετό του (η υπηρεσία αυτή προφανώς δεν μπορεί να προσφερθεί μέσω Ιντερνετ, για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων). Πρόκειται για συστήματα που αναπτύξαμε με δικούς μας πόρους και τα οποία σε άλλες περιοχές που αναλάβαμε στο παρελθόν βοήθησαν στην καταγραφή πολύ υψηλού ποσοστού των ιδιοκτησιών».
Ενημερωτικό υλικό πόρτα πόρτα
Περί τα μέσα Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων στο Ρέθυμνο. Οπως εξηγεί ο Γιώργος Δημητρίου της εταιρείας «Χωρομετρία» (που έχει αναλάβει το έργο), θα λειτουργήσουν στην περιφερειακή ενότητα τέσσερα γραφεία κτηματογράφησης: στο Σπήλι (για την περιοχή Αγίου Βασιλείου), στον Φουρφουρά (για το Αμάρι), στο Πέραμα (για τον Μυλοπόταμο) και στα Ανώγεια (υπενθυμίζεται ότι η πόλη του Ρεθύμνου έχει ήδη κτηματογραφηθεί στο παρελθόν). Επιπλέον δηλώσεις θα γίνονται δεκτές και σε χώρο που θα καθοριστεί στην Αθήνα. Παράλληλα, θα δημιουργηθούν γραφεία ενημέρωσης σε κάθε προκαποδιστριακό δήμο. «Από τον Ιούνιο θα ξεκινήσουμε να διανέμουμε πόρτα πόρτα ενημερωτικό υλικό σε όλα τα χωριά (περίπου 150). Γενικώς η συμμετοχή του κόσμου στο κτηματολόγιο στην Κρήτη είναι υψηλή. Το μόνο που μας ανησυχεί είναι μήπως επηρεαστεί η πορεία του έργου από τα ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί με τους δασικούς χάρτες», λέει ο κ. Δημητρίου. «Ειδικά στα νότια του νομού επικρατεί μεγάλη αναταραχή».
